Dişli Levrek

Dişi Levrek; diğer adı da Dicentrarhus labrax olan bu balık denizlerde ve denizlerin nehirlerle birleştği acısu karışımı olan bölgelerinde yaşar. Hani ailesine mensuptur. Fazla gezici olmadığından bu levrekler yerli balık olarak adlandırılır. Küçük yavru halinde gruplar halinde, büyüdüklerinde ise tek başına yaşar. 12 değişik türden meydana gelir. Yaşam ortamı genellikle karanlık ve kuytu yerler olmaktadır. Bu nedenle gemi batıkları veya kaya oyuklarında yuvalanır.

Vücutları füze şeklinde olup, yan çizgide 65-80 adet pulları mevcuttur, omur sayısı 12-13 tanedir. Solungaç kapağı üzerinde dikenimsi çıkıntılar bulunmaktadır. Renkleri; üst kısım koyu gri esmer, alt kısım da beyaz renklere sahiptir. Vücudu pullarla kaplı bir şekildedir. Yaklaşık 20 yıllık yaşamı olabilen dişi levrek balığı, ortalama 50-60 cm'den 1 metre boyunda ve 10-12 kg. Ağırlığında olur. 40 cm'den küçüklerine İspendek adı verilir. Küçük yavru balıklar besin kaynaklarıdır. Ocak ve Mart ayları arasında 500.000 - 2.000.000 yumurta dökerek yüksek derecede üreme halinde olurlar. Eti en lezzetli balıkların başında olduğundan ülkemizde ekonomik değeri çok yüksektir. Bayağı levrek ve benekli levrek olmak üzere iki tip grubuna ayrılırlar. Sırtlarındaki çok sayıda benek ile grubu belirlenir. Benekli olan levrek türleri Güney Ege Denizinde ve Akdeniz'de bulunur, bayağı levrek ise bütün denizlerimizde görülmektedir.

Karadeniz'de kötek olarak da bilinen minekopta bu familyanın diğer grubuna girer. Eşkineye çok benzeyen minekoplar 30-80 cm arasında olur. 1 metreden daha büyük ve 20-25 kg ağırlığında olanlarına da rastlanmıştır. Büyük olanlar kıyıya yakın kayalık dipleri, yavru olanlar ise akarsu ağızlarını tercih ederler. Parlak mavi vegri renkteki vücudu sırttan karına doğru inen sarı menevişli çizgilerle dolmuştur. Karnı gümüşi beyazdır.

Eşkine ise bütün denizlerimizde olan kıyıya yakın kayalık diplerde yaşayan bir türlerdendir. Ağırlıkları ortalama 30-600 gram aralığındadır. 3-4 kilo ağırlığında olanlara da rastlanmıştır. Sırt kısmı kambur bir şekilde olup, renkleri koyu kahve ile lacivert arası bir tondadır. Karnı ise sarı-beyaz menevişlidir. Başının içinde, gözlerinin arka kısmında her biri 4-5 gram ağırlığında iki adet beyaz taş benzeri maddeler bulunmaktadır. Halk arasında bu taşların idrar söktürücü özelliği ve böbrek taşı düşürücü etkisi olduğuna inanılır. Sene boyunca yenen levreğin çok lezzetli eti bulunmaktadır. En güzel mevsimi kış ayları ve ilkbaharın başlangıcıdır. Her türlü yemeği yapılmakta olan levreğin buğulaması, fırında kâğıt kebabı ve mayonezlisi nefis olur. Sebzeli/sebzesiz haşlama, tava, şiş, fleto, tereyağlı buğulaması, ızgara, kremalı kâğıt kebabı, salata, plaki de yapılabilecek alternatiflerdendir.